Fujara słowacka

Słowacki muzyk i twórca instrumentów Ľubomír Párička gra na fujarze

Fujara słowacka^[a], także fujara pasterska, fujara^[b], słowacka fujara pasterska – regionalny instrument słowacki, wywodzący się z kultury pasterskiej.

Opis

Rodzaj fletu o znacznych rozmiarach^[1], średnio od 1,5 do 2 metrów (największy znany egzemplarz mierzy 4 metry). Pochodzi z terenów zwanych Podpolaniem, tj. z otoczenia masywu górskiego Polany w środkowej Słowacji, leżącego na wschód od Zwolenia i Bańskiej Bystrzycy. Głównym ośrodkiem produkcji fujar pozostaje dziś rejon miasta Detva.

Fujara pasterska wykonywana jest zazwyczaj z drewna bzu czarnego powlekanego olejem lnianym i składa się z:

części zasadniczej (o średnicy do 5 cm), w jej dolnej części znajdują się trzy otwory palcowe;
łącznika,
części dodatkowej z ustnikiem (o średnicy do 3 cm).

Fujara pasterska nierzadko jest misternie zdobiona, zazwyczaj ornamentem roślinnym.

Gra na instrumencie wymaga przybrania postawy stojącej. Opiera się w głównej mierze na mikrotonach i przegłosach wydobywanych przy pomocy specjalnych technik gry, wśród których najbardziej charakterystyczną jest tzw. rozfuk.

W 2005 roku fujara słowacka została proklamowana Arcydziełem Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości, a w 2008 roku wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO^[2]^[3].

Galeria

Jano Adamek
Fujary Lubomira Paricki
Fujary Lubomira Paricki
Lubomir Paricka
Jano Adamek
Jano Adamek
Lubomir Paricka
Warsztat Lubomira Paricki
Jozef Mikulasek i Jano Adamek

Zobacz też

fujara – ujednoznacznienie

Uwagi

↑ Polska nazwa stosowana m.in. przez muzycznych profesjonalistów w celu odróżnienia od innych instrumentów o podobnej nazwie.
↑ W Polsce nazwa używana tylko w jednoznacznych kontekstach.

Przypisy

↑ AnnaA. Nacher AnnaA., MarekM. Styczyński MarekM., Ucho jaka. Muzyczne podróże od Katmandu do Santa Fe, Kraków: Bezdroża, 2003, ISBN 83-918869-3-X, OCLC 69513066 .
↑ UNESCO: Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity. Proclamations 2001, 2003 and 2005. unesco.org, 2006. s. 85. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).
↑ UNESCO: The Fujara and its Music. unesco.org. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).

Linki zewnętrzne

UNESCO: The Fujara and its Music. [w:] Youtube [on-line]. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).
Folkart Slovakia: Fujara overtone bass flute. [dostęp 2016-01-06]. (słow.).

[1] Polska nazwa stosowana m.in. przez muzycznych profesjonalistów w celu odróżnienia od innych instrumentów o podobnej nazwie.

[2] W Polsce nazwa używana tylko w jednoznacznych kontekstach.

[3] AnnaA. Nacher AnnaA., MarekM. Styczyński MarekM., Ucho jaka. Muzyczne podróże od Katmandu do Santa Fe, Kraków: Bezdroża, 2003, ISBN 83-918869-3-X, OCLC 69513066 .

[unesco1-4] UNESCO: Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity. Proclamations 2001, 2003 and 2005. unesco.org, 2006. s. 85. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).

[unesco2-5] UNESCO: The Fujara and its Music. unesco.org. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]